Pałeczki to charakterystyczny i nieodłączny element kuchni azjatyckiej. Szczególnie ważne są w krajach azjatyckich, w których głównym składnikiem potraw jest ryż. Tych najpopularniejszych sztućców na ziemi każdego dnia używa ok. 1,5-2 miliardów ludzi! Korzystają z nich mieszkańcy takich krajów, jak Chiny czy Japonia.
Ile lat mają pałeczki?
Azjaci korzystają z pałeczek już od ok. 5 tysięcy lat! Skąd wzięło się jedzenie pałeczkami? Mówi się, że jego historia sięga 3 tys. lat przed naszą erą, kiedy to Azjaci gotowali potrawy w dużych naczyniach. Za pomocą dwóch patyczków wyciągali oni kawałki jedzenia, aby spróbować potrawy jeszcze zanim zostanie ona do końca przygotowana. Później, wraz ze wzrostem populacji, ludzie cierpieli z powodu braku pożywienia. Ograniczano porcje, natomiast pałeczki świetnie nadawały się do nabierania małych kawałków dania.
Tę metodę jedzenia popularyzował również Konfucjusz, który był zadeklarowanym wegetarianinem. Używanie noża w trakcie spożywania posiłku kojarzyło mu się jednoznacznie z rzeźnią i brutalnością, dlatego zachęcał on swoich rodaków do korzystania z pałeczek. Dodatkowo poszczególne kawałki dania były tak małe, że korzystanie z noża nie było już konieczne.
Czym różnią się od siebie pałeczki chińskie i japońskie?
Chińskie pałeczki – kuai-zi, co w języku polskim można tłumaczyć jako „szybcy towarzysze” mają od 23-25 cm długości. Mają kształt prostokątny i zwężają się w kierunku tępego końca. Inaczej wyglądają pałeczki japońskie, czyli hashi. Są one zaokrąglone i krótsze od tych chińskich. Mają od 18 do 20 cm długości. Początkowo pałeczki japońskie były wykonywane z jednego kawałka bambusa. Pałeczki były połączone na szczycie jego kawałkiem, dzięki czemu bardziej przypominały szczypce. Później zaczęto wyrabianie oddzielnych pałeczek.
Dodatkowo Japończycy korzystają również z większych pałeczek -saibashi, które mają długość od 30 do 40 cm. Pałeczki tej długości, wykorzystywane są do przyrządzania potraw – gotowania i smażenia, a także korzysta z nich obsługa restauracji podczas nakładania potraw.
Z czego robi się pałeczki?
Najczęściej wykonywane są z drewna bambusowego. Ale oczywiście, w zależności od stanu portfela, można zakupić pałeczki z droższych materiałów – drewna cedrowego, sandałowego, porcelany, bogato zdobione literami lub oryginalnymi ornamentami oraz ze złota czy srebra. Właśnie ze srebrnych pałeczek korzystano na dworze cesarskim. Dlaczego? W czasach dynastycznych wierzono, że srebro zmienia swój kolor i czernieje w zetknięciu z trucizną.
Oczywiście najbardziej popularnym materiałem jest bambus. Dlaczego? W krajach azjatyckich drewno bambusowe jest powszechnie dostępne oraz tanie. Dodatkowo jest odporne na temperatury, a jedzenie nimi nie pozostawia żadnego posmaku.
Jak w ogóle posługiwać się pałeczkami?
Jedzenie pałeczkami wymaga trochę ćwiczeń i wprawy. Od czego trzeba zacząć? Od poprawnego trzymania pałeczek. 😉
Włóż pierwszą pałeczkę przytrzymując ją kciukiem i palcem serdecznym. Ta pałeczka pozostaje cały czas nieruchomo. Drugą pałeczkę złap dokładnie w taki sposób jak ołówek lub długopis. Tą pałeczką możesz swobodnie poruszać. Wyrównaj pałeczki i bardzo dużo trenuj.
Trening czyni mistrza, ale błędów ciężko uniknąć…
Nawet doświadczonym użytkownikom tych sztućców zdarza się popełniać błędy. Szczególnie, że możliwości do ich popełnienia jest całkiem sporo. Japończycy mają osobne nazwy na większość z nich. Jakie są najczęstsze błędy w jedzeniu pałeczkami?
Jeśli brakuje Ci cierpliwości, a jedzenie wciąż spada z pałeczek, nie nabijaj go na nie! Tsuki-bashi, czyli właśnie nabijanie jedzenia na pałeczkę w taki sposób, żeby ułatwić sobie zjedzenie kawałka potrawy to jeden z popularniejszych błędów osób zaczynających swoją przygodę z pałeczkami. Pamiętaj również, aby nie wbijać pałeczek w miseczkę z ryżem. Takie zachowanie oznacza złożenie ofiary przodkom – czyli jap. hotoke-bashi. Błędami są również oblizywanie pałeczek (neburi-bashi), mieszanie zupy pałeczkami (saguri-bashi) czy machanie pałeczkami nad daniem, gdy wybieramy potrawę do spróbowania (mayoi-bashi). W Japonii dużym nietaktem jest trzymanie miski przy ustach i wyjadanie z niej resztek dania pałeczkami, czyli kaki-bashi. Co ciekawe, takie zachowanie jest całkowicie normalne w Chinach. Kończąc posiłek w Kraju Kwitnącej Wiśni nie zapomnijcie o odłożeniu pałeczek na specjalnej podstawce (hashioki). Zostawianie pałeczek po jedzeniu na naczyniu (hotoke-bashi) to bardzo częsty błąd.
Na co koniecznie zwrócić uwagę jedząc pałeczkami?
Oprócz tego, że złamanie i krzyżowanie pałeczek przynosi nieszczęście, istnieje jeszcze kilka zachowań, których powinno się unikać. O tym, żeby nie wbijać pałeczek do miseczki z ryżem pisaliśmy już powyżej. Pamiętaj, żeby nie upuszczać i nie rzucać pałeczek na podłogę (jap. otoshibashi). Chińczycy wierzą, że takie zachowanie burzy spokój przodków i obraża ich. Jeśli jednak Ci się to zdarzy, nie zapomnij o przeproszeniu przodków przy podnoszeniu pałeczek. Jedząc posiłek nie szukaj w daniu najlepszych kawałków potrawy. Mi zhu pao fen – bo tak zwie się to zachowanie w Chinach, oznacza kopanie grobu pałeczkami. Ważne jest również to, żeby nie podawać jedzenie bezpośrednio z pałeczek do pałeczek. Takie zachowanie w Japonii kojarzy się z rytuałem pogrzebowym.
