Dziś Chińczycy obchodzą jedno z najważniejszych świąt w roku. Święto Smoczych Łodzi, obok Chińskiego Nowego Roku i Święta Środka Jesieni, stanowi jedno z wyjątkowych wydarzeń dla wszystkich mieszkańców Chin.
Skąd wzięło się Święto Smoczych Łodzi?
Na temat powstania Święta Smoczych Łodzi istnieją dwie teorie. Pierwsza odnosi się do panujących tysiące lat temu susz i epidemii, które mocno dawały się we znaki mieszkańcom Chin. U progu pory gorącej, rok w rok, Chińczycy zbierali się przy brzegu rzeki Jangcy, gdzie organizowali specjalne obrzędy, dzięki którym obudzić miał się przynoszący zbawcze deszcz bóg-smok i zapewnić obfite plony, a tym samym uchronić ludzi od głodu. Podczas prowadzonych rytuałów mieszkańcy rywalizowali ze sobą w łodziach. Podczas rywalizacji wielu uczestników ginęło, jednak Chińczycy uważali, że jest to ofiara konieczna, aby obudzić boga-smoka.
Druga teoria mówi o tym, że święto upamiętnia Chińskiego poetę Qu Yuana. Mężczyzna w 278 roku p.n.e miał popełnić samobójstwo, rzucając się do rzeki Miluo. Chciał w ten sposób zademonstrować swój protest wobec niesprawiedliwości, politycznemu zepsuciu i korupcji. Widząc to okoliczni mieszkańcy wypłynęli na rzekę, aby ratować poetę, a później wyłowić jego ciało. Co zapoczątkowało wyścigi smoczych łodzi, organizowanych na pamiątkę tego wydarzenia.
Zajadamy Zongzi w rodzinnym gronie
Obecnie Święto Smoczych Łodzi to przede wszystkim czas rodzinnych spotkań. Podobnie jak w Chiński Nowy Rok, te dni Chińczycy spędzają je w rodzinnym gronie. Wiele firm w tym okresie zostaje zamknięta, a kontakt z nimi jest utrudniony nawet przez kilka kolejnych dni.
Oczywiście świętowanie nie może obyć się bez prezentów 🙂 Rodzinie wręcza się zongzi – czyli własnoręcznie lepione trójkątne bryłki z ryżu, które zawija się w bambusowe liście. Oczywiście wiele osób decyduje się na zakup zongzi, ale nie brakuje osób, które podtrzymując tradycje przygotowują go samodzielnie w domach. Jak smakuje zongzi? Smaków jest wiele, od słodki z nadzieniem z czerwonej fasoli, po pikantne z wieprzowiną i słone, np. z grzybami lub orzeszkami ziemnymi. Wynika to z faktu, że często rodziny przez pokolenia tworzą własne przepisy na idealne zawiniątka. Skąd w ogóle wzięła się tradycja przygotowywania tej potrawy? Według legendy po samobójstwie Qu Yuana okoliczni mieszkańcy, aby ochronić ciało pisarza przed rybami, karmili je ryżowymi kulkami zawiniętymi w okoliczne trawy. Święto Smoczych Łodzi to również czas odstraszania złych duchów a najlepiej do tego nadają się oczywiście amulety i tak bardzo lubiane i popularne w Państwie Środka petardy i fajerwerki.
O randze i popularności Święta Smoczych Łodzi niech świadczy fakt, że od 2009 roku jest ono wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Kto pływa smoczą łodzią?
Od lat osiemdziesiątych, wyścigi smoczych łodzi stawały się coraz bardziej popularne na całym świecie. W tym czasie również określono ich ostateczny wygląd, który możemy obserwować do dziś. Smocze łodzie są wąskie (1, 14m) i długie (12,4m), wykonane z drewna i dodatkowo przyozdobione głowami i ogonami smoków. Ozdobne głowy i ogony montuje się przede wszystkim na zawody, do treningów używa się łodzi bez tych elementów, aby się nie uszkodziły. Wiosła, z których korzysta załoga łodzi mają od 105 do 130 centymetrów długości. Wykonywane są z drewna, ale również z włókien szklanych i węglowych, które są coraz bardziej popularne.
Ile osób zmieści się w łodzi? W skład załogi, w zależności od łodzi, może wejść od 10 do nawet 50 osób! Zwykle w skład załogi wchodzą 22 osoby, czyli 20 wioślarzy oraz nadający kierunek sternik i nadający tempo bębniarz. Każdy z członków załogi ubrany jest w obowiązkową kamizelkę ratunkową.
Wioślarze siedzą parami na ławkach, które ułożone są w 10 rzędach. Twarze mają skierowane w kierunku w którym płyną. Najważniejsza jest pierwsza para wioślarzy, która narzuca rytm wiosłowania całej osadzie. Sternik steruje łodzią na stojąco za pomocą długiego wiosła. Wspiera bębniarza w ewentualnym korygowaniu pracy wioślarzy. Bębniarz siedzi na krześle na dziobie, skierowany jest twarzą do wioślarzy, a tyłem do kierunku płynięcia. Pełni bardzo ważną funkcję, ponieważ wybija rytm wiosłowania, dzięki czemu ułatwia on reszcie załogi dostosowania się do pierwszej pary wioślarzy.
Bierzemy udział w zawodach!
Wyścigi smoczych łodzi bardzo szybko okrzyknięto jedną z najszybciej rozwijających się dyscyplin sportu. Obecnie szacuje się, że sport ten uprawia około kilkudziesięciu milionów ludzi. Na świecie znajduje się ponad 50 federacji narodowych, które zrzeszone są w Międzynarodowej Federacji Smoczych Łodzi.
Oficjalne zawody rozgrywane są na kilku dystansach. Od tych krótszych – 250 metrów do tych naprawdę długich – 2000 m. W zawodach biorą udział zarówno drużyny męskie, kobiecie i mieszane (z min. 8 kobietami w załodze). Najmłodsi zawodnicy zaczynają starty już w wieku 11 lat, a ci trochę starsi (powyżej 40 roku życia) z powodzeniem biorą udział w starciach seniorów.
Wiedziałeś o tym, że od 1995 roku rozgrywane są Mistrzostwa Świata Osad Narodowych oraz Mistrzostwa Świata Osad Klubowych. Dwukrotnie Mistrzostwa Świata Osad Narodowych odbyły się w Polsce! Miało to miejsce w Poznaniu w 2003 oraz 2014 roku.
Skąd w ogóle smocze łodzie wzięły się w Polsce?
Pierwsze zawody międzynarodowe na Motławie w Gdańsku obyły się w 1997 roku. W zawodach ścigało się 7 osad z Niemiec i jedna z Polski, a odbyły się tylko dlatego, że zaproszone z Niemiec kluby przywiozły ze sobą dwie smocze łodzie. Polska osada „Gdańskie smoki” zajęła na zawodach 3 miejsce.
W kolejnych latach zakupiono łodzie, a zawody na Motławie weszły na stałe do kalendarza imprez organizowanych przez Klub Wodny Wiking – pierwszy klub pływania na smoczych łodziach.
Po kilku latach, w 2000 roku podczas Mistrzostwach Europy w Malmoe w wyścigu na 500 metrów Reprezentacja Polski zdobyła brązowy medal.
