Po wielu chłodnych miesiącach nastało upragnione lato. Ciepłe, a nawet upalne dni sprawiają, że niekiedy jest nam za gorąco. Od setek lat Azjaci mają na to swoje sprawdzone sposoby.
Jak radzą sobie z wysokimi temperaturami?
Według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej (TCM) wszelkie otaczające nas zjawiska można podzielić i opisać według dwóch przeciwieństw, wzajemnie się uzupełniających sił yin i yang czyli zimno i gorąco. Aby zachować zdrowie i dobre samopoczucie, niezbędne jest aby siły te pozostawały w równowadze.
Lato jest sezonem opisywanym jako najbardziej yang, czyli okres gorący. To czas największej aktywności życiowej, energii i wzrostu, podczas którego łatwiej może dojść do nadmiaru yang, objawiającego się poczuciem silnego rozgrzania ciała, odwodnieniem, zaparciami, powstawaniem stanów zapalnych, wzrostem ciśnienia tętniczego, bezsennością. Wówczas powinniśmy zadbać o yin czyli dobrze się nawadniać i spożywać ochładzające pokarmy. Większość warzyw i owoców spożywanych w formie surowej ma właściwości ochładzające. Szczególnie polecane według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej są w okresie letnim następujące produkty:
- Warzywa: sałata, ogórki, rzodkiewki, brokuły, cukinia, szparagi, seler naciowy
- Owoce: jabłka, truskawki, arbuzy, melon, pomarańcze, grapefruity, cytryny, limonki, pomidory
- Strączki i zboża: fasolka mung, ryż, mleko sojowe, tofu, pszenica i jej wyroby
- Inne: algi morskie, mięta, jogurt, małże, kraby, biały pieprz
Warto także wiedzieć, które produkty rozgrzewają aby nie przesadzać z ich ilością w przypadku uczucia nadmiernego gorąca. Są to:
- Używki: alkohol, kawa, papierosy,
- przyprawy: pieprz kajeński, czosnek, imbir, cynamon, gorczyca, (musztarda),
- Warzywa: marchewka, pietruszka, burak, batat, por, cebula, dynia (szczególnie gotowane)
- Owoce: daktyle, wiśnie
- Większość produktów zwierzęcych: jaja, twarde sery, czerwone mięso, drób, tuńczyk, łosoś, krewetki
- Strączki i zboża: czarna i czerwona fasola, owies, orkisz,
- Inne: pasta miso, sos sojowy, masło
Duże znaczenie dla właściwości termicznych produktów ma sposób ich przygotowania. Długie gotowanie, smażenie, mielenie, tarcie, rozpoczyna proces rozkładania pożywienia na mniejsze fragmenty, co sprawia, że są szybciej trawione dostarczając organizmowi więcej ciepła.
Uważa się również, że na najgorętsze dni odpowiedni jest niewielki dodatek pikantnych przypraw. Najpierw wywodują rozgrzanie, które po chwili kieruje się ku powierzchni ciała, powodując, że panujący na zewnątrz upał nie jest tak dotkliwy. Nie poleca się latem spożywania ciężkich posiłków, gdyż powodują ospałość. Do pokarmów takich zalicza się duże ilości orzechów, jaj i mięsa. Poza tym niewskazane są duże ilości zimnych pokarmów, szczególnie po posiłkach. Azjaci tłumaczą to faktem, że zimne lody i napoje prowadzą do skurczu żołądka zatrzymując proces trawienia i utrudniając ciepłu ucieczkę na zewnątrz ciała.
Co więc pić i jeść w upalne dni aby zadbać o równowagę w organizmie? Oto kilka przykładowych, prostych do przygotowania posiłków i przekąsek:
Do picia:, domowa lemoniada przygotowana z chłodnej lecz nie lodowatej wody, limonek, mięty i zielonych ogórków.
Na śniadanie: ryż z pokrojonym arbuzem i truskawkami.
Na obiad: biała chuda ryba gotowana na parze, przykryta algami morskimi, posypana sezamem, odrobiną chilli i skropiona sokiem z cytryny, a do tego miska świeżych sałat.
Na wczesną kolację: lekka sałatka np. ze świeżych warzyw z dodatkiem dressingu z pomarańczy i makaronu z fasolki mung.
Sprawdźcie też nasze „chłodzące” przepisy:
Sałatka z makaronem vermicelli i krewetkami
Dietetyk Kliniczny Monika Wodyczko
